Step by Step เขียนแผนธุรกิจสำหรับมือใหม่ ในปี 2024
25 May 2024
BY YoungBusinessGuide
เจ้าของกิจการรุ่นใหม่ในปี 2024 นี้ หลายคนอาจกำลังวางแผนที่จะเริ่มต้นธุรกิจเป็นของตัวเอง แต่อาจยังไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นยังไงดี บอกเลยว่าการเขียนแผนธุรกิจถือเป็นขั้นตอนสำคัญมากในการเริ่มต้นธุรกิจ เพราะจะช่วยให้เรากำหนดทิศทาง วางแผน และเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายต่างๆได้ดีขึ้น วันนี้เราจะมาแชร์เคล็ดลับการเขียนแผนธุรกิจทีละขั้นตอน พร้อมเทคนิคดีๆสำหรับมือใหม่โดยเฉพาะ ไปดูกันเลย ว่ามีอะไรบ้าง!
แผนธุรกิจคืออะไร
ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่า แผนธุรกิจคืออะไรกันแน่ แผนธุรกิจก็คือ เอกสารที่อธิบายรายละเอียดต่างๆของธุรกิจ ไม่ว่าจะเป็นวัตถุประสงค์ กลยุทธ์ แผนการตลาด การผลิต การบริหารจัดการ และการเงิน ซึ่งจะช่วยให้ผู้ประกอบการมองเห็นภาพรวม ทั้งจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคที่อาจเกิดขึ้น เพื่อวางแผนรับมือได้อย่างทันท่วงที
เหตุผลที่ต้องเขียนแผนธุรกิจ
หลายคนอาจสงสัยว่า เขียนแผนธุรกิจทำไม เสียเวลาเปล่าๆ เอาเวลาไปลงมือทำธุรกิจจริงๆดีกว่ามั้ย? จริงๆแล้วการเขียนแผนธุรกิจมีประโยชน์หลายอย่างเลย เช่น:
- ช่วยให้เรากำหนดวิสัยทัศน์ พันธกิจ และเป้าหมายของธุรกิจได้ชัดเจนขึ้น เวลาตัดสินใจอะไรก็จะง่ายขึ้น
- เป็นเครื่องมือสื่อสารกับนักลงทุน หุ้นส่วน พนักงาน หรือผู้ที่เกี่ยวข้อง ให้เข้าใจทิศทางของธุรกิจตรงกัน
- ช่วยให้มองเห็นปัญหาหรือความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น แล้ววางแผนป้องกันหรือแก้ไขล่วงหน้าได้
- ทำให้ธุรกิจดูน่าเชื่อถือ และมืออาชีพมากขึ้น โดยเฉพาะเวลาไปขอสินเชื่อหรือระดมทุนจากนักลงทุน
วิธีการเขียนแผนธุรกิจ 9 ขั้นตอน
1. เขียนภาพรวมของบริษัท
การเขียนแนะนำรายละเอียดเกี่ยวกับบริษัท ทั้งข้อมูลพื้นฐาน เช่น ชื่อ ที่อยู่ ประวัติ เป้าหมายในการดำเนินธุรกิจ ปรัชญาองค์กร รวมถึงโครงสร้างการถือหุ้น ผังองค์กร และรูปแบบการจดทะเบียนด้วย เนื้อหาส่วนนี้จะช่วยให้ผู้อ่านรู้จักและเข้าใจภาพรวมขององค์กรมากขึ้น
2. วิเคราะห์สภาพตลาด
ในส่วนนี้ต้องทำการวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลตลาดอย่างละเอียด โดยเริ่มจากการศึกษาถึงขนาด การเติบโต และแนวโน้มของอุตสาหกรรมที่กิจการอยู่ ปัจจัยภายนอกที่อาจส่งผลกระทบ พฤติกรรมและความต้องการของกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย ยังต้องระบุคู่แข่งที่สำคัญในธุรกิจ พร้อมเปรียบเทียบจุดแข็ง-อ่อนของแต่ละรายด้วย
3. นำเสนอโครงสร้างการบริหารจัดการ
ลำดับต่อไปคือการนำเสนอผังโครงสร้างองค์กร แสดงให้เห็นถึงลำดับขั้นและหน้าที่ความรับผิดชอบของแต่ละฝ่าย อย่าลืมแนะนำทีมบริหารและพนักงานหลักๆ พร้อมชูประวัติการศึกษา ประสบการณ์ และความเชี่ยวชาญที่จะมาสนับสนุนธุรกิจ แถมด้วยแผนอัตรากำลังว่าปัจจุบันมีกี่คน และต้องเพิ่มอีกเท่าไร เพื่อให้ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4. ระบุสินค้า และบริการ
หัวข้อนี้แน่นอนว่าต้องอธิบายถึงสินค้าและบริการของเราอย่างครบถ้วน ไม่ว่าจะเป็นคุณสมบัติ จุดเด่น ประโยชน์ที่ลูกค้าจะได้รับ หรือสิทธิบัตรที่มี ให้ลงรายละเอียดมาเลย และหากมีภาพประกอบหรือคำอธิบายเพิ่มเติม ก็จะยิ่งทำให้เข้าใจง่ายขึ้น นอกจากสินค้าปัจจุบันแล้ว ก็อย่าลืมเสนอแผนการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ๆ ในอนาคตด้วยนะ
5. แบ่งกลุ่มลูกค้าเป้าหมาย
การวิเคราะห์และแบ่งกลุ่มลูกค้าก็เป็นอีกเรื่องสำคัญ ที่จะช่วยให้เราวางแผนการตลาดได้ตรงเป้าหมายขึ้น โดยต้องจัดกลุ่มลูกค้าตามลักษณะ พฤติกรรม ความต้องการที่คล้ายกัน แล้วจัดลำดับความสำคัญของแต่ละกลุ่ม พร้อมประเมินขนาดและมูลค่าตลาดในแต่ละส่วนด้วย เพื่อดูว่ากลุ่มไหนเป็นเป้าหมายหลักของเรา และน่าจะทำเงินได้มากน้อยแค่ไหน
6. กำหนดแผนการตลาด
พอรู้กลุ่มเป้าหมายแล้ว ต่อไปก็ต้องวางแผนการตลาดให้สอดคล้องกัน เริ่มจากการกำหนดกลยุทธ์หลักๆ เพื่อเข้าถึงลูกค้าแต่ละกลุ่ม ทั้งการสร้างการรับรู้ ดึงดูดความสนใจ และกระตุ้นให้เกิดการซื้อ ผ่านเครื่องมือต่างๆ เช่น โฆษณา ประชาสัมพันธ์ โปรโมชัน รวมถึงช่องทางการจัดจำหน่ายที่เหมาะสม แล้วก็อย่าลืมกำหนดงบประมาณการตลาดที่เพียงพอด้วย
7. จัดทำแผนโลจิสติกส์ และการดำเนินงาน
ส่วนนี้ถือเป็นหัวใจของการผลิตและการส่งมอบสินค้า เพราะต้องอธิบายอย่างละเอียดตั้งแต่การจัดซื้อวัตถุดิบ กระบวนการผลิต การตรวจสอบคุณภาพ ไปจนถึงการขนส่ง ต้องบอกด้วยว่าจะดำเนินการที่ไหน ใช้พื้นที่เท่าไร มีเครื่องมืออุปกรณ์อะไรบ้าง แล้วถ้าต้องการขยายกำลังการผลิตในอนาคต จะทำอย่างไร ยิ่งอธิบายได้ครบถ้วน ยิ่งแสดงให้เห็นถึงความพร้อมในการดำเนินธุรกิจ
8. วางแผนการเงิน
การวางแผนการเงิน ซึ่งต้องประเมินเงินลงทุนที่ต้องใช้ พร้อมระบุแหล่งที่มาด้วยว่ามาจากทุนตัวเอง กู้ยืม หรือระดมทุนจากที่ไหน จากนั้นก็ลองประมาณการรายได้ กำไร กระแสเงินสด ของอีก 3-5 ปีข้างหน้า พร้อมแสดงสมมติฐานที่ใช้อ้างอิง ค่าใช้จ่ายทั้งหมดที่จะเกิดขึ้นก็ต้องนำมาคำนวณด้วย เพื่อดูว่าเราจะเริ่มมีกำไรตอนไหน คืนทุนในกี่ปี และมีผลตอบแทนจากการลงทุนเท่าไร ปิดท้ายด้วยตัวเลขงบการเงินปัจจุบัน เพื่อแสดงให้เห็นสถานะทางการเงินล่าสุดของกิจการ
9. บทสรุปสำหรับผู้บริหาร
มาถึงหัวข้อสุดท้ายที่ขาดไม่ได้เลย ขั้นตอนนี้เป็นส่วนสุดท้ายที่ควรเขียน ซึ่งเป็นส่วนที่สำคัญที่สุดของแผนธุรกิจเลยก็ว่าได้ เพราะเป็นส่วนแรกที่ผู้อ่านจะเห็น และต้องสามารถดึงดูดความสนใจให้เขาอ่านรายละเอียดทั้งหมดต่อไป ในบทสรุปนี้ควรประกอบไปด้วยเนื้อหาหลักๆ เช่น
- แนวคิดธุรกิจ: ธุรกิจต้องการสร้างคุณค่าอะไร ? เรื่องเล่าของธุรกิจและหัวใจสำคัญของธุรกิจ
- เป้าหมายและวิสัยทัศน์: มีวิสัยทัศน์อยากสร้างคุณค่าอะไร? อยากพาธุรกิจไปในทิศทางไหน? ในระยะสั้นและระยะยาว
- กลุ่มเป้าหมาย: ธุรกิจกำลังเล็งลูกค้ากลุ่มไหนเป็นหลัก ?
- กลยุทธ์การตลาด: ธุรกิจวางแผนเข้าหาลูกค้ายังไงบ้าง ?
- ทีมงาน: มี partner หรือ ใครที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจนี้บ้าง?
- ผลประกอบการปัจจุบัน: ปัจจุบันรายได้-รายจ่าย-กำไร ของธุรกิจเป็นยังไงบ้าง ?
- ผลประกอบการที่คาดหวัง: ในอนาคตคาดหวังการเติบโตธุรกิจ ในอนาคตไว้เป็นยังไงบ้าง ?
ถ้าหาก ทำข้อ1-8 มาแล้วเชื่อว่าจะตอบคำถามเหล่านี้ได้ไม่ยากเพราะสามารถเอา ข้อมูลจากข้อ1-8 มาเป็นแนวทางในการตอบได้ โดยเขียนสรุปให้กระชับภายใน 1-2 หน้าก็พอ แต่ต้องครอบคลุมใจความสำคัญทั้งหมด
แผนธุรกิจที่ดีควรมีครบทั้ง 9 องค์ประกอบตามที่กล่าวมา การเขียนอาจจะดูยุ่งยากหน่อย แต่ก็ไม่ได้ยากถ้าตั้งใจทำ แค่ทุ่มเททำตามทีละขั้นตอนอย่างตั้งใจ รับรองว่าจะได้แผนธุรกิจที่ดี พร้อมนำไปใช้งานได้จริงแน่นอน เป็นกำลังใจให้ทุกคนเขียนกันให้สนุกนะ!
เทคนิคการเขียนแผนธุรกิจสำหรับ SME
สำหรับผู้ประกอบการ SME ที่อาจไม่ได้มีทีมงานใหญ่โตมากนัก การเขียนแผนธุรกิจอาจดูเป็นเรื่อง ยุ่งยาก ท้าทาย แต่ไม่ต้องกังวลไปครับ ลองใช้เทคนิคง่ายๆเหล่านี้:
- พยายามเขียนให้สั้น กระชับ เข้าใจง่าย ตรงประเด็น ไม่เยิ่นเย้อจนเกินไป
- หาข้อมูลสถิติ ตัวเลข กราฟ มาใส่เพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับแผน
- โชว์ให้เห็นว่าเรารู้จักและเข้าใจลูกค้าเป้าหมายดีแค่ไหน เพื่อสร้างความมั่นใจ
- ตั้งสมมติฐานและตัวเลขในแผนให้สอดคล้องกับศักยภาพให้สอดคล้องกับข้อมูลของเรา
- กลับมาทบทวนและอัปเดตแผนเป็นระยะๆ เมื่อมีข้อมูลใหม่ๆหรือสถานการณ์เปลี่ยนไป
ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยในการเขียนแผนธุรกิจ
มีข้อผิดพลาดบางอย่างที่เผลอทำได้ง่ายเวลาเขียนแผนธุรกิจ เรามาดูกันว่ามีอะไรบ้าง เผื่อจะได้หลีกเลี่ยง
- ตั้งเป้าหรือคาดการณ์ตัวเลขที่สูงเกินจริง จนดูไม่น่าเชื่อถือ
- อิงแต่ความรู้สึกหรือข้อมูลไม่เพียงพอ วางแผนโดยขาดการวิเคราะห์อย่างรอบด้าน
- ไม่ได้ระบุความเสี่ยงหรือแผนรับมือไว้ล่วงหน้า
- เนื้อหาไม่ครบถ้วนสมบูรณ์ในประเด็นที่จำเป็น
- ไม่ได้ลองทดสอบหรือพิสูจน์ความเป็นไปได้ของสมมติฐานต่างๆในแผน
ความสำคัญของการทบทวน และปรับปรุงแผนธุรกิจ
ประเด็นสุดท้ายที่อยากฝากไว้ก็คือ แผนธุรกิจไม่ใช่สิ่งที่เขียนแล้วจบ แต่เราควรมีการทบทวนและปรับปรุงแผนอย่างต่อเนื่อง อย่างน้อยปีละครั้ง หรือเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงสำคัญๆเกิดขึ้น เพื่อให้แผนธุรกิจยังคงสอดคล้องกับสภาพตลาดและบริบทที่เปลี่ยนไป
นอกจากนี้ การติดตามผลการดำเนินงานจริงๆแล้วมาปรับแผนก็เป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะบางทีสิ่งที่เราคิดอาจไม่ได้เกิดขึ้นจริงตามแผน ซึ่งไม่เป็นไร ขอแค่เรายอมรับและเรียนรู้จากมัน แล้วลองปรับวิธีการใหม่ดู ถือเป็นการพัฒนาแผนธุรกิจไปในตัว
จะเห็นได้ว่าการเขียนแผนธุรกิจเป็นเรื่องสำคัญมากสำหรับผู้ประกอบการมือใหม่ที่อยากจะเริ่มต้นธุรกิจในปี 2024 เพราะมันจะช่วยให้เรากำหนดทิศทาง ตั้งเป้าหมาย วางแผนกลยุทธ์
และเตรียมพร้อมรับมือกับความท้าทายต่างๆได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้แผนธุรกิจยังเป็นเครื่องมือสื่อสารสำคัญที่จะช่วยให้เราได้รับความสนใจและความเชื่อมั่นจากนักลงทุนและpartner ทางธุรกิจ
อย่างไรก็ตาม การเขียนแผนธุรกิจให้ประสบความสำเร็จนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย มันต้องอาศัยข้อมูล ความรู้ และการคิดวิเคราะห์อย่างรอบด้าน รวมถึงความกล้าที่จะลองผิดลองถูก ปรับปรุงแก้ไขไปเรื่อยๆจนแผนสมบูรณ์แบบ
ดังนั้น สิ่งที่ผมอยากฝากทิ้งท้ายให้ทุกคนลองทำหลังจากอ่านบทความนี้จบก็คือ ให้เริ่มลงมือร่างแผนธุรกิจของตัวเองขึ้นมาสักหนึ่งฉบับ โดยเริ่มจากการตอบคำถามให้ได้ก่อนว่า
- คุณอยากทำธุรกิจอะไร?
- ทำไมถึงเลือกธุรกิจนี้?
- และคุณทำธุรกิจให้บรรลุเป้าหมายได้ยังไง?
เมื่อมีคำตอบเบื้องต้นแล้วก็ค่อยๆใส่รายละเอียดต่างๆลงไปทีละส่วน พยายามเขียนให้ดีที่สุด แล้วก็อย่าลืมนำมาให้ใครสักคนที่คุณไว้ใจช่วยอ่านและวิจารณ์ด้วย เพื่อจะได้ปรับแก้จนสมบูรณ์แบบที่สุด
เอาเป็นว่าถ้าเพื่อนๆพร้อมจะเริ่มเขียนแผนธุรกิจกันแล้ว ก็ให้ลุยได้เลย ขอเป็นกำลังใจให้ทุกคนเขียนแผนธุรกิจเพื่อก้าวสู่ความเป็นเจ้าของธุรกิจในฝันได้สำเร็จนะสู้ๆ!
สำหรับธุรกิจที่อยากเล่าเรื่องราว #เริ่มยังไงได้ยังงี้ ที่มาของธุรกิจ จุดเด่น ความสำเร็จ เรื่องราวที่อยากบอกต่อ สามารถติดต่อแชร์เรื่องราวให้ทาง Young Business Guide เพื่อ ประชาสัมพันธ์ธุรกิจ ทั้งการเขียนคอนเทนต์ การถ่ายภาพ หรือทำคลิปวิดีโอเพื่อโปรโมทได้ โดยท่านจะได้ลิขสิทธิ์ภาพและวิดีโอคุณภาพไปใช้สำหรับทำการตลาดภายในบริษัทท่าน
ติดต่อขอข้อมูลเพิ่มเติม
Mail : youngbusinessguide@gmail.com
เบอร์โทร : 085-3956163 ( คุณโบ )
หรือ website : https://youngbusinessguide.com/contact/
รีวิว #เริ่มยังไงได้อย่างงี้
